Online Terapi Nedir?

Online terapi, terapist ve danışanın farklı sebeplerle yüz yüze görüşmeleri yürütemediği durumlarda internet üzerinden psikoterapi hizmetinin sağlanmasıdır. 1986 yılında Cornell Üniversitesi’nde kurulan “Dear Uncle Ezra” isimli forum online terapinin ilk örneği sayılabilir. İnsanlar bu foruma yaşadıkları problemleri ve sorularını yazabiliyor ve soruları anonim ruh sağlığı uzmanları tarafından yanıtlanıyordu. İnternet teknolojisinin gelişmesiyle sadece soru cevaplamanın ötesinde video aramalarıyla geleneksel terapi gibi uzun süre devam edebilen görüşmeler planlanmaya başladı. Pandemidöneminin etkisiyle online terapinin daha çok tercih edildiğini ve uygulandığını görmeye başladık.

Online Terapinin Avantajları Nelerdir?

• Online terapide terapistin ofisine gitmek için planlama yapmamıza ve zaman ayırmamıza gerek olmadığından online terapi daha ulaşılabilir ve pratiktir. Kendimizi rahatça ifade edebileceğimiz ve güvende hissettiğimiz herhangi bir yerde seansları gerçekleştirebiliriz.

• Kırsal bölgelerde alanında yetkin psikoterapistlere ulaşmakta zorluk yaşayabiliriz. Bu nedenle psikoterapi hizmetini alabilmek için daha büyük şehirlere seyahat etmek zorunda kalabilir ve düzenli olarak seanslara devam etmekte zorlanabiliriz. Bu da psikoterapiden yeterince fayda sağlamamızı engelleyebilir. Böyle bir durumda online terapi hem maddi anlamda hem zaman açısından daha sürdürülebilir olmaktadır.

• Fiziksel rahatsızlıklarımız sebebiyle bulunduğumuz yerden çıkmamız mümkün olmayabilir ve tam da bu sebepten psikolojik desteğe ihtiyaç duyabiliriz. Online terapi sayesinde psikoterapi hizmeti daha geniş bir popülasyona ulaşabilir.

• Pandemi döneminde yaşanan karantina sebebiyle birçok insanın çalışma sistemi ve sosyal çevreleriyle kurdukları ilişkiler değişmek zorunda kaldı. Buna COVID-19 virüsüyle ilgili kaygılar ve yeni düzene alışmakta yaşanan problemler eklenince psikolojik rahatsızlıklar konusunda daha dezavantajlı bir duruma geldik. Böyle bir dönemde online terapi ile fiziksel sağlığımızı riske atmadan psikolojik dayanıklılığımızı arttırabilmek adına psikoterapi hizmetine ulaşabiliriz.

Online Terapinin Dezavantajları Nelerdir?

• Terapötik ilişki, terapist ve danışan arasındaki karşılıklı güvene dayalı, terapi hedefleri ve gidişatı üzerine beraberce anlaşılan ve terapideki faydayı arttıran kendine has bir ilişkidir. Bu ilişkinin kurulması zaman alabilir ve özellikle online terapide yüz yüze bir iletişim kurulamadığı için terapötik ilişkiyi kurabilmek daha zor olabilir.

• Online terapide yüz yüze iletişim kurulamadığı için terapist danışanın beden dili, jestleri ve mimikleri gibi danışanın duygu durumu ve düşünceleri ile ilgili bilgi verebilecek ipuçlarını gözlemlemekte zorluk yaşayabilir.

• Online terapi her danışan için uygun olmayabilir (İntihar düşünceler, psikoz vb. gibi) Danışan ve terapist aynı ortamda olmadıkları için herhangi bir kriz anında müdahale edilmesi zorlaşabilir. Bu sebeple online terapiyi öncelikle bir değerlendirme seansı olarak görmek terapistin yönlendirmesi doğrultusunda devam etmek uygun olacaktır.

• Online terapi sırasında görüntünün donması, sesin ulaşmaması, aramanın düşmesi gibi teknolojik sorunlar görüşmenin akışını bozabilir.

Online Terapi Yüz yüze Terapi Kadar Etkili midir?

Online terapinin avantajlarını ve dezavantajlarını düşündüğümüzde online terapinin geleneksel terapi görüşmesi kadar etkili olup olmadığını sorgulayabiliriz.  Bu alanda yapılan araştırmalar online terapinin birçok ruh sağlığı probleminin tedavisinde geleneksel terapi kadar etkili olduğunu göstermektedir. 2014 yılında Nordgren ve arkadaşları yaptığı çalışmada kaygı bozukluğu tedavisinde online bilişsel davranışçı terapinin olumlu etkisi olduğunu gözlemlemiştir. Aynı zamanda bu tedaviyi alan danışanların gösterdiği gelişim sürekliliğini korumuştur. 2018 yılında Andrews ve arkadaşlarının yürüttüğü bir çalışmada online bilişsel davranışçı terapinin majör depresyon ve kaygı bozuklukları tedavisinde yüz yüze terapi kadar etkili olduğu bulunmuştur.

Online terapi her ne kadar pandemi dönemi öncesinde de uygulanıyor olsa da pandemidöneminde daha önemli bir seçenek haline geldi. Bu süreçte geleneksel yöntemle görüşmelerine devam eden danışan ve terapistler için de görüşmelerin devamlılığını sağlamak adına gerekli bir alternatif oldu. Online terapinin kullanımı önümüzdeki süreçte de gittikçe artacak gibi görünüyor. Bu bağlamda online terapinin avantajlarını ve dezavantajlarını biliyor olmak, online terapi ile görüştüğümüz terapistin yetkinliğinden emin olmak, online terapinin bize uygunluğunu terapist ile birlikte değerlendirmek, ve oluşabilecek olumsuzlarla ilgili alınacak önlemler üzerine konuşmak online terapinin verimliliğini arttıracaktır.

ŞEMA TERAPİ

Şema terapi, pek çok psikoterapi ve gelişim modelini işlevsel bir şekilde bir araya getiren bütüncül psikoterapi modelidir. Bütüncül yapı içerisinde; bilişsel, davranışsal, psiko-dinamik, bağlanma ve geştalt modelleri (geştalt; bilişsel süreçler içinde özellikle "algı" ve "algısal örgütlenme" konularında yoğunlaşmış psikoloji teorisi) yer almaktadır. Şema terapi, insanı ve sorunlarını anlamaya ve bu sorunlara çözüm üretmeye çalışırken, çok geniş bir bakış açısı kullanmaktadır.

 

Şema terapi; terapi sürecinde düşünce ve davranış yapılarını hayati olarak kabul eder; ayrıca duygusal değişim, deneysel teknikler ve terapi ilişkisine de aynı düzeyde ağırlık verir.

 

Şema terapinin çıkış amacı, kronik kişilik sorunlarına (borderline kişilik bozukluğu ve narsisistik kişilik bozukluğu gibi) bir çözüm bulabilmektir. Ancak şema terapi geldiği noktada, kronik depresyon, çocukluk travmaları, suçlular, yeme bozuklukları, çift çalışmaları, madde kullanımı gibi klinik problemler ve bozukluklarda uygulanmaktadır.

 

Şema terapi insani bir yaklaşımdır. O, psikolojik bozukluları patolojikleştirmek yerine normalleştirir. Buna göre hepimizin şeması (psikolojik sorunlara altyapı oluşturan yapısı), baş etme biçimleri (şemalarla başa çıkma yolları) ve modları (pek çok şema ve başa çıkma biçiminden oluşan yapıları) vardır.

 

Bilişsel davranışçı terapi nedir?

Günümüzde en yaygın kullanılan psikoterapi türlerinden olup,  kısa süreli ve sorun odaklı bir yöntemdir. 1960’lı yıllarda Aaron Beck tarafından geliştirilen Bilişsel Terapi, düşüncenin ruhsal bozukluklarda ne şekilde etkili olduğunu açıklamaya çalışmıştır.  Beck, bu manada,  duygusal bozukluklarda bilişsel ve davranışçı müdahalelerin teori ve yöntemlerini geliştiren ilk kişidir.

Bilişsel davranışçı terapi hangi hastalıklarda uygulanır?

• Anksiyete bozuklukları

• Panik atak

• Depresyon

 • Obsesif kompulsif bozukluk

• Tik bozuklukları

• Yeme bozuklukları

• Obezite

• Travma sonrası stres bozukluğu

• Şizofreni

• Bipolar bozukluk

• Cinsel işlev bozuklukları

• Aile terapileri

• Alkol-madde bağımlılığı

• Sigara bağımlılığı

• Uyku bozuklukları

• Öfke kontrol bozukluğu

 

EFT tekniği (Emotional freedom techniques / Duygusal özgürleşme tekniği); vücudun etrafında bulunan enerji meridyenlerinin uç noktalarına dokunmayı içeren, fiziksel gerilimi azaltmak ve daha derin bir zihin-beden bağlantısını teşvik etmek için yapılan bir prosedürdür.

EFT tekniği nasıl geliştirilmiştir?

EFT terapisi, ilk olarak 1990’larda Gary Craig tarafından başlatılmış ve yaklaşımını zihin-beden tıbbı ve akupresür tekniklerinin etkili bir kombinasyonu olarak görmüştür. Bu yöntem, 1980’lerde klinik psikolog Dr. Roger Callahan tarafından geliştirilen düşünce alanı terapisi (TFT)’nin devamı niteliğindedir.  TFT; insanların anksiyete ve depresyon belirtileri, korku, fobiler ve stresle ilgili fiziksel semptomlar da dahil olmak üzere olumsuz duyguları doğal olarak yönetmelerine yardımcı olduğunu ifade etmektedir.

Duygusal özgürlük tekniğinin baş yaratıcılarından Craig, kendi özgün yaklaşımını oluşturmak için TFT tekniklerini daha fazla araştırmış ve Dr. Callahan’ın öğrencilerinden biri olmuştur. 1995 yılından itibaren fizyolojik engellerin ve yaygın rahatsızlıkların üstesinden gelmek için dokunma tekniklerinin nasıl kullanılacağını öğretmeye odaklanan çeşitli eğitimler vermiştir.

EFT tekniği ne işe yarar?

Olumsuz düşüncelerin, vücutta bulunan enerji sistemindeki problemlerden kaynaklandığı düşünülmektedir. Bu çıkarımdan ilerleyerek bu tür aksaklıkları gidermek, duygusal uyumu geri getirmek ve fiziksel rahatsızlıktan kurtulmak; ortaya çıkan duygusal yanıtı veya yoğunluğu ortadan kaldırmak için EFT tekniği kullanılabilir.

Yöntem, belirli bir probleme odaklanırken enerji meridyenlerinin uç noktalarına parmaklarla dokunularak yapılır. Enerji sistemine kinetik enerji gönderme kombinasyonu, kök nedenleri ortaya çıkarılırken sisteminin düzelmesini kolaylaştırır. Böylece, öğrenilmiş yanıtlar veya olumsuz duygular ortadan kaldırılır.

EFT neyi tedavi eder?

EFT; hem psikolojik sorunları hem de fiziksel ağrıyı yönetmek için kullanılabilir. Tedavi edilebilen en yaygın problemler şöyledir:

• Kronik ağrı,

• Endişe ve depresyon,

• Travmatik stres bozukluğu sonrası,

• Topluluk önünde konuşma korkusu ve diğer sosyal endişeler / korku,

• Kısa süreli veya kronik stres,

• Kas gerginliği ve eklem ağrısı,

• Yorgunluk ve enerji seviyelerini artırma,

• Gerginlik baş ağrıları,

• Yiyecek istekleri ve duygusal beslenme,

• Düşük benlik saygısına bağlı duygusal sorunlar,

• Atletik performans, odaklanma ve koordinasyon ile ilgili zorluklar,

• Uyku problemi.